Dersin Adı: Avrupa Birliği İnsan Hakları Politikası
Dersin Verldiği Kurum: Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dersin Kodu: EU 511
Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Vahit Bıçak
Dersin Zamanı: Perşembe 18.30- 21.30
Dersin Yarıyılı: Birinci
Dersin Bölümü: 01
Dersin Kredisi: 06
Dersin Tanımı:
Avrupa Birliği İnsan Hakları Politikası dersi, Türkiye’nin Avrupa Birliği ile ilişkilerinin başladığı 31 Mayıs 1959 tarihinden itibaren Avrupa Birliği’nin insan hakları politikasında yaşanan değişimler, Avrupa Birliğinin insan hakları politikasının Türkiye ile ilişkilerine etkisi, Avrupa Birliği insan hakları politikasının Türk hukuku ve uygulamasına etkilerinin analiz edildiği bir derstir.
Avrupa Birliği İnsan Hakları Politikası dersi, haftalık bölümlere ayrılmıştır. Her hafta üç saatten oluşan program, 14 hafta boyunca takip edilecek olup, toplam 42 saatten oluşacaktır. Öğrencilerin derslere katılımı beklenmektedir.
Temel Kaynak Kitaplar
- Bal, İ. (2004) 21. Yüzyılda Türk Dış Politikası, Nobel, Ankara
- Ünal, Ş. (2001) Avrupa İnsan hakları Sözleşmesi ve İnsan haklarının Uluslar arası İlkeleri, Ankara.
- Tezcan, D; Erdem, M. R.; Sancaktar, O. (2004) Türkiye’nin İnsan Hakları Sorunu, Seçkin, Ankara
- Türkiye Cumhuriyeti (2003) AB Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Ulusal Program, Ankara
Yardımcı Kaynaklar
- Akıllıoğlu, T. (2002) İnsan Hakları: kavram, kaynaklar ve Koruma Sistemleri, Ankara
- Batum, S. (1996) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türkiye, Ankara.
- Bıçak, V. (2002) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında İfade Özgürlüğü, Liberte, Ankara
- Doğan, İ (1979) Türk Anayasa Düzeninin Avrupa Toplulukları Hukuk Düzeni ile Bütünleşmesi Sorunu, İstanbul
- Doğru, O. (2003) İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları, Ankara.
- Gemalmaz, M. S. (1993) İnsan Hakları Hukukunda Yaşam Hakkı ve İşkence Yasağı, İstanbul
- Gölcüklü, F; Gözübüyük, A. Ş. (2002) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Ankara.
- Gözübüyük, Ş. (1995) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Bireysel Başvuru Hakkı, Ankara
- Gülmez, M. (1990) Memurlar ve Sendikal Haklar, Ankara
- Kapani, M. (1981) Kamu Hürriyetleri, Ankara
- Karluk, R. S. (2002) Avrupa Birliği ve Türkiye, İstanbul
- Sağlam, F. (1999) Siyasal partiler Hukukunun Güncel Sorunları, İstanbul
- Savcı, B. (1980) Yaşama Hakkı ve Boyutları
- Uygun, O. (2000) İnsan hakları Kuramı, İstanbul
Hedefler
Dersin iki temel amacı, öğrencilerin her bir konuyu anlamaları ve konular arasında bağlantıyı kurarak bütünsel bir bakış açısı kazanmalarının sağlanmasıdır. Bütüncül bakış açısı, öğrencilerin Avrupa Birliği insan hakları politikasını analiz edebilme, Türkiye- Avrupa Birliği ilişkilerinin dinamiklerini ve muhtemel gelişim seyrini öngörebilmeleri yeteneği kazanmalarını sağlayacaktır.
Öğretim Metodu
Dersin hedeflerine ulaşmak için takip edeceğimiz yöntem ise okuma, araştırma, anlatma, analiz etme ve tartışma metotlarıdır. Haftalık dersler öncesi, ele alınacak konuyla ilgili okumaların yapılması tavsiye olunur.
İşlenecek Konular
I. Hafta
Avrupa Birliği Metinlerinde İnsan Hakları Kavramı
İnsan Hakları Tarihsel Gelişim Süreci
İnsan Haklarının Ulusal ve Uluslararası Boyutu
II. Hafta
İnsan Haklarını Koruma ve Geliştirmeye Yönelik Oluşturulan Kurumsal Yapılar
Ulusal Kurumlar
Uluslararası Kurumlar
Avrupa Konseyi – Avrupa Birliği İlişkisi
III. Hafta
İnsan Haklarının Çeşitleri
Klasik İnsan Hakları- İsteme Hakları Ayırımı
Bireysel Haklar- Kolektif Haklar Ayırımı
Şekli Haklar- Gerçek Haklar Ayırımı
Kişisel- Siyasal- Sosyal-Ekonomik Haklar Ayırımı
Birinci, İkinci, Üçüncü Kuşak Haklar Ayırımı
IV. Hafta
Temel İnsan Hakları
Yaşama Hakkı
İşkence ve Kötü Muamele Yasağı
Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı
Adil Yargılanma Hakkı
Suç ve Cezada Kanunilik İlkesi
Özel Hayatın Gizliliği
Örgütlenme Özgürlüğü
İfade Özgürlüğü
Haberleşme Özgürlüğü
Din ve Vidan Özgürlüğü
Mülkiyet Hakkı
V. Hafta
Türkiye’nin AB’ye Tam Üyelik Başvurusu Üzerine İnsan Hakları Alanında Yaşanan Gelişmeler
Kopenhag Siyasi Kriterleri
VI. Hafta
Bakanlar Kurulu Tarafından Benimsenmiş Bulunan Ulusal Program
VII. Hafta
Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 1998 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular
VIII. Hafta
Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 1999 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular
IX. Hafta
Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 2000 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular
X. Hafta
Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 2001 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular
XI. Hafta
Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 2002 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular
XII. Hafta
Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 2003 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular
XIII. Hafta
Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 2004 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular
XIV. Hafta
Müzakere Sürecinde İnsan Hakları Alanındaki Gelişmelerin Oynayacağı Rol
XV. Hafta
Avrupa Birliği insan hakları politikasının Türk hukukunun ve uygulamasının gelişimine katkısı
Uyum yasaları
Anayasal Reformlar
Ölçme - Değerlendirme
Ara sınavlar; Enstitü’nün Tez Yazım Yönergesine uygun olarak hazırlanmış iki ödev değerlendirmesi biçiminde olacaktır.
Yarıyıl Sonu Sınavına girmeye hak kazanan öğrenci, Enstitü tarafından ilan edilen tarihte dönem sonu sınavına alınacaktır. Dönem sonu sınavında başarısız olan öğrenciler için bütünleme sınavı açılmayacaktır. Öğrencinin başarılı sayılabilmesi için dersin başarı notunun, tam notun yüzde 65’inden aşağı olmaması gerekir. Başarı notu, ara sınav notu yarıyıl sonu sınav notunun aritmetik ortalamasıdır.
BAŞARILAR DİLERİM!