Avrupa Birliği İnsan Hakları Politikası | Prof.Dr. Vahit BIÇAK

Dersin Adı: Avrupa Birliği İnsan Hakları Politikası

Dersin Verldiği Kurum: Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Dersin Kodu: EU 511

Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Vahit Bıçak

Dersin Zamanı: Perşembe 18.30- 21.30

Dersin Yarıyılı: Birinci

Dersin Bölümü: 01

Dersin Kredisi: 06

Dersin Tanımı:

Avrupa Birliği İnsan Hakları Politikası dersi, Türkiye’nin Avrupa Birliği ile ilişkilerinin başladığı 31 Mayıs 1959 tarihinden itibaren Avrupa Birliği’nin insan hakları politikasında yaşanan değişimler, Avrupa Birliğinin insan hakları politikasının Türkiye ile ilişkilerine etkisi, Avrupa Birliği insan hakları politikasının Türk hukuku ve uygulamasına etkilerinin analiz edildiği bir derstir.

Avrupa Birliği İnsan Hakları Politikası dersi, haftalık bölümlere ayrılmıştır. Her hafta üç saatten oluşan program, 14 hafta boyunca takip edilecek olup, toplam 42 saatten oluşacaktır. Öğrencilerin derslere katılımı beklenmektedir.

Temel Kaynak Kitaplar

Bal, İ. (2004) 21. Yüzyılda Türk Dış Politikası, Nobel, Ankara
Ünal, Ş. (2001) Avrupa İnsan hakları Sözleşmesi ve İnsan haklarının Uluslar arası İlkeleri, Ankara.
Tezcan, D; Erdem, M. R.; Sancaktar, O. (2004) Türkiye’nin İnsan Hakları Sorunu, Seçkin, Ankara
Türkiye Cumhuriyeti (2003) AB Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Ulusal Program, Ankara

Yardımcı Kaynaklar

Akıllıoğlu, T. (2002) İnsan Hakları: kavram, kaynaklar ve Koruma Sistemleri, Ankara
Batum, S. (1996) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türkiye, Ankara.
Bıçak, V. (2002) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında İfade Özgürlüğü, Liberte, Ankara
Doğan, İ (1979) Türk Anayasa Düzeninin Avrupa Toplulukları Hukuk Düzeni ile Bütünleşmesi Sorunu, İstanbul
Doğru, O. (2003) İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları, Ankara.
Gemalmaz, M. S. (1993) İnsan Hakları Hukukunda Yaşam Hakkı ve İşkence Yasağı, İstanbul
Gölcüklü, F; Gözübüyük, A. Ş. (2002) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Ankara.
Gözübüyük, Ş. (1995) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Bireysel Başvuru Hakkı, Ankara
Gülmez, M. (1990) Memurlar ve Sendikal Haklar, Ankara
Kapani, M. (1981) Kamu Hürriyetleri, Ankara
Karluk, R. S. (2002) Avrupa Birliği ve Türkiye, İstanbul
Sağlam, F. (1999) Siyasal partiler Hukukunun Güncel Sorunları, İstanbul
Savcı, B. (1980) Yaşama Hakkı ve Boyutları
Uygun, O. (2000) İnsan hakları Kuramı, İstanbul

Hedefler

Dersin iki temel amacı, öğrencilerin her bir konuyu anlamaları ve konular arasında bağlantıyı kurarak bütünsel bir bakış açısı kazanmalarının sağlanmasıdır. Bütüncül bakış açısı, öğrencilerin Avrupa Birliği insan hakları politikasını analiz edebilme, Türkiye- Avrupa Birliği ilişkilerinin dinamiklerini ve muhtemel gelişim seyrini öngörebilmeleri yeteneği kazanmalarını sağlayacaktır.

Öğretim Metodu

Dersin hedeflerine ulaşmak için takip edeceğimiz yöntem ise okuma, araştırma, anlatma, analiz etme ve tartışma metotlarıdır. Haftalık dersler öncesi, ele alınacak konuyla ilgili okumaların yapılması tavsiye olunur.

İşlenecek Konular

I. Hafta

Avrupa Birliği Metinlerinde İnsan Hakları Kavramı

İnsan Hakları Tarihsel Gelişim Süreci

İnsan Haklarının Ulusal ve Uluslararası Boyutu

II. Hafta

İnsan Haklarını Koruma ve Geliştirmeye Yönelik Oluşturulan Kurumsal Yapılar

Ulusal Kurumlar

Uluslararası Kurumlar

Avrupa Konseyi – Avrupa Birliği İlişkisi

III. Hafta

İnsan Haklarının Çeşitleri

Klasik İnsan Hakları- İsteme Hakları Ayırımı

Bireysel Haklar- Kolektif Haklar Ayırımı

Şekli Haklar- Gerçek Haklar Ayırımı

Kişisel- Siyasal- Sosyal-Ekonomik Haklar Ayırımı

Birinci, İkinci, Üçüncü Kuşak Haklar Ayırımı

IV. Hafta

Temel İnsan Hakları

Yaşama Hakkı

İşkence ve Kötü Muamele Yasağı

Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı

Adil Yargılanma Hakkı

Suç ve Cezada Kanunilik İlkesi

Özel Hayatın Gizliliği

Örgütlenme Özgürlüğü

İfade Özgürlüğü

Haberleşme Özgürlüğü

Din ve Vidan Özgürlüğü

Mülkiyet Hakkı

V. Hafta

Türkiye’nin AB’ye Tam Üyelik Başvurusu Üzerine İnsan Hakları Alanında Yaşanan Gelişmeler

Kopenhag Siyasi Kriterleri

VI. Hafta

Bakanlar Kurulu Tarafından Benimsenmiş Bulunan Ulusal Program

VII. Hafta

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 1998 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular

VIII. Hafta

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 1999 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular

IX. Hafta

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 2000 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular

X. Hafta

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 2001 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular

XI. Hafta

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 2002 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular

XII. Hafta

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 2003 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular

XIII. Hafta

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 2004 yılı Türkiye İlerleme Raporunda İnsan Hakları Alanında Öne Çıkan Konular

XIV. Hafta

Müzakere Sürecinde İnsan Hakları Alanındaki Gelişmelerin Oynayacağı Rol

XV. Hafta

Avrupa Birliği insan hakları politikasının Türk hukukunun ve uygulamasının gelişimine katkısı

Uyum yasaları

Anayasal Reformlar

Ölçme - Değerlendirme

Ara sınavlar; Enstitü’nün Tez Yazım Yönergesine uygun olarak hazırlanmış iki ödev değerlendirmesi biçiminde olacaktır.

Yarıyıl Sonu Sınavına girmeye hak kazanan öğrenci, Enstitü tarafından ilan edilen tarihte dönem sonu sınavına alınacaktır. Dönem sonu sınavında başarısız olan öğrenciler için bütünleme sınavı açılmayacaktır. Öğrencinin başarılı sayılabilmesi için dersin başarı notunun, tam notun yüzde 65’inden aşağı olmaması gerekir. Başarı notu, ara sınav notu yarıyıl sonu sınav notunun aritmetik ortalamasıdır.

BAŞARILAR DİLERİM!