Dersin Adı: İnsan Hakları.
Dersin Verildiği Kurum: Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dersin Kodu: INT 511
Dersin Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Vahit Bıçak
Zaman: Çarşamba 18.30- 21.30
Yarıyıl: Birinci
Dersin Bölümü: 01
Dersin Kredisi: 03
Dersin Tanımı:
İnsan hakları dersi, dinamik bir kavram olan ve son yüzyılda uluslar arası bir boyutta kazanan insan hakları olgusunun irdelemektedir. İnsan hakları kavramının analizi, ulusal ve uluslar arası boyutlarıyla insan hakları, oluşturulan kurumsal yapılar, insan haklarının sınıflandırılması ihtiyacı, tarihsel gelişim süreci, yaşama hakkı, işkence ve kötü muamele yasağı, kişi özgürlüğü ve güvenliği, adil yargılanma hakkı, suç ve cezada kanunilik ilkesi, özel hayatın gizliliği, örgütlenme özgürlüğü, ifade özgürlüğü, haberleşme özgürlüğü, din ve vicdan özgürlüğü, mülkiyet hakkı gibi temel hak ve özgürlükleri ele alınmaktadır.
İnsan hakları dersi haftalık bölümlere ayrılmıştır. Her hafta üç saatten oluşan program, 15 hafta boyunca takip edilecek olup, toplam 45 saatten oluşacaktır. Öğrencilerin derslere katılımı beklenmektedir.
Ders Kitabı
- Bıçak, V. (2002) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında İfade Özgürlüğü, Liberte, Ankara
- Ünal, Ş. (2001) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi: İnsan Haklarının Uluslar arası İlkeleri, TBMM, Ankara
- Tezcan, D.; Erdem, M. R.; Sancaktar, O. (2004) Avrupa İnsan hakları Sözleşmesi Işığında Türkiye’nin İnsan Hakları Sorunu, Seçkin, Ankara
Yardımcı Kaynaklar
- Akıllıoğlu, T. (2002) İnsan Hakları: kavram, kaynaklar ve Koruma Sistemleri, Ankara
- Batum, S. (1996) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türkiye, Ankara.
- Doğru, O. (2003) İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları, Ankara.
- Gemalmaz, M. S. (1993) İnsan Hakları Hukukunda Yaşam Hakkı ve İşkence Yasağı, İstanbul
- Gölcüklü, F; Gözübüyük, A. Ş. (2002) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Ankara.
- Gözübüyük, Ş. (1995) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Bireysel Başvuru Hakkı, Ankara
- Gülmez, M. (1990) Memurlar ve Sendikal Haklar, Ankara
- Kapani, M. (1981) Kamu Hürriyetleri, Ankara
- Sağlam, F. (1999) Siyasal partiler Hukukunun Güncel Sorunları, İstanbul
- Savcı, B. (1980) Yaşama Hakkı ve Boyutları
- Uygun, O. (2000) İnsan hakları Kuramı, İstanbul
Hedefler
Dersin iki temel amacı, öğrencilerin ele alınan her bir konuyu anlamaları ve konular arasında bağlantıyı kurarak bütünsel bir bakış açısı kazanmalarının sağlanmasıdır. Bütüncül bakış açısı, öğrencilerin insan haklarına ilişkin sorunları analiz edebilme yeteneği kazanmalarını sağlayacaktır.
Öğretim Metodu
Ortaya konular amaca ulaşmak için takip edeceğimiz yöntem ise okuma, araştırma, sorgulama, anlatma, analiz etme ve tartışma metotlarıdır. Haftalık dersler öncesi, ele alınacak konuyla ilgili okumaların yapılması tavsiye olunur.
İşlenecek Konular
I. Hafta
İnsan Hakları Kavramı
İnsan Hakları Tarihsel Gelişim Süreci
İnsan Haklarının Ulusal ve Uluslararası Boyutu
II. Hafta
İnsan Haklarını Koruma ve Geliştirmeye Yönelik Oluşturulan Kurumsal Yapılar
Ulusal Kurumlar
Uluslararası Kurumlar
III. Hafta
İnsan Haklarının Çeşitleri
Klasik İnsan Hakları- İsteme Hakları Ayırımı
Bireysel Haklar- Kolektif Haklar Ayırımı
Şekli Haklar- Gerçek Haklar Ayırımı
Kişisel- Siyasal- Sosyal-Ekonomik Haklar Ayırımı
Birinci, İkinci, Üçüncü Kuşak Haklar Ayırımı
IV. Hafta
Yaşama Hakkı
Ulusal Hukuk Düzenlemeleri
Uluslar arası Hukuk Normları
Mahkeme İçtihatları
V. Hafta
İşkence ve Kötü Muamele Yasağı
Ulusal Hukuk Düzenlemeleri
Uluslar arası Hukuk Normları
Mahkeme İçtihatları
VI. Hafta
Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı
Ulusal Hukuk Düzenlemeleri
Uluslar arası Hukuk Normları
Mahkeme İçtihatları
VII. Hafta
Adil Yargılanma Hakkı
Ulusal Hukuk Düzenlemeleri
Uluslar arası Hukuk Normları
Mahkeme İçtihatları
VIII. Hafta
Suç ve Cezada Kanunilik İlkesi
Ulusal Hukuk Düzenlemeleri
Uluslar arası Hukuk Normları
Mahkeme İçtihatları
IX. Hafta
Özel Hayatın Gizliliği
Ulusal Hukuk Düzenlemeleri
Uluslar arası Hukuk Normları
Mahkeme İçtihatları
X. Hafta
Örgütlenme Özgürlüğü
Ulusal Hukuk Düzenlemeleri
Uluslar arası Hukuk Normları
Mahkeme İçtihatları
XI. Hafta
İfade Özgürlüğü
Ulusal Hukuk Düzenlemeleri
Uluslar arası Hukuk Normları
Mahkeme İçtihatları
XII. Hafta
Haberleşme Özgürlüğü
Ulusal Hukuk Düzenlemeleri
Uluslar arası Hukuk Normları
Mahkeme İçtihatları
XIII. Hafta
Din ve Vidan Özgürlüğü
Ulusal Hukuk Düzenlemeleri
Uluslararası Hukuk Normları
Mahkeme İçtihatları
XIV.Mülkiyet Hakkı
Ulusal Hukuk Düzenlemeleri
Uluslar arası Hukuk Normları
Mahkeme İçtihatları
XV. Hafta
Avrupa Birliği Sürecinde İnsan Hakları
İlerleme Raporları
Uyum Yasaları
Ölçme-Değerlendirme
Ara sınavlar; Enstitü’nün Tez Yazım Yönergesine uygun olarak hazırlanmış iki ödev değerlendirmesi biçiminde olacaktır.
Yarıyıl Sonu Sınavına girmeye hak kazanan öğrenci, Enstitü tarafından ilan edilen tarihte dönem sonu sınavına alınacaktır. Dönem sonu sınavında başarısız olan öğrenciler için bütünleme sınavı açılmayacaktır. Öğrencinin başarılı sayılabilmesi için dersin başarı notunun, tam notun yüzde 65’inden aşağı olmaması gerekir. Başarı notu, ara sınav notu yarıyıl sonu sınav notunun aritmetik ortalamasıdır.
BAŞARILAR DİLERİM!