İnsan Hakları | Prof.Dr. Vahit BIÇAK

Dersin Adı: İnsan Hakları.

Dersin Verildiği Kurum: Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Dersin Kodu: INT 511

Dersin Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Vahit Bıçak

Zaman: Çarşamba 18.30- 21.30

Yarıyıl: Birinci

Dersin Bölümü: 01

Dersin Kredisi: 03

Dersin Tanımı:

İnsan hakları dersi, dinamik bir kavram olan ve son yüzyılda uluslar arası bir boyutta kazanan insan hakları olgusunun irdelemektedir. İnsan hakları kavramının analizi, ulusal ve uluslar arası boyutlarıyla insan hakları, oluşturulan kurumsal yapılar, insan haklarının sınıflandırılması ihtiyacı, tarihsel gelişim süreci, yaşama hakkı, işkence ve kötü muamele yasağı, kişi özgürlüğü ve güvenliği, adil yargılanma hakkı, suç ve cezada kanunilik ilkesi, özel hayatın gizliliği, örgütlenme özgürlüğü, ifade özgürlüğü, haberleşme özgürlüğü, din ve vicdan özgürlüğü, mülkiyet hakkı gibi temel hak ve özgürlükleri ele alınmaktadır.

İnsan hakları dersi haftalık bölümlere ayrılmıştır. Her hafta üç saatten oluşan program, 15 hafta boyunca takip edilecek olup, toplam 45 saatten oluşacaktır. Öğrencilerin derslere katılımı beklenmektedir.

Ders Kitabı

Bıçak, V. (2002) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında İfade Özgürlüğü, Liberte, Ankara
Ünal, Ş. (2001) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi: İnsan Haklarının Uluslar arası İlkeleri, TBMM, Ankara
Tezcan, D.; Erdem, M. R.; Sancaktar, O. (2004) Avrupa İnsan hakları Sözleşmesi Işığında Türkiye’nin İnsan Hakları Sorunu, Seçkin, Ankara

Yardımcı Kaynaklar

Akıllıoğlu, T. (2002) İnsan Hakları: kavram, kaynaklar ve Koruma Sistemleri, Ankara
Batum, S. (1996) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türkiye, Ankara.
Doğru, O. (2003) İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları, Ankara.
Gemalmaz, M. S. (1993) İnsan Hakları Hukukunda Yaşam Hakkı ve İşkence Yasağı, İstanbul
Gölcüklü, F; Gözübüyük, A. Ş. (2002) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Ankara.
Gözübüyük, Ş. (1995) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Bireysel Başvuru Hakkı, Ankara
Gülmez, M. (1990) Memurlar ve Sendikal Haklar, Ankara
Kapani, M. (1981) Kamu Hürriyetleri, Ankara
Sağlam, F. (1999) Siyasal partiler Hukukunun Güncel Sorunları, İstanbul
Savcı, B. (1980) Yaşama Hakkı ve Boyutları
Uygun, O. (2000) İnsan hakları Kuramı, İstanbul

Hedefler

Dersin iki temel amacı, öğrencilerin ele alınan her bir konuyu anlamaları ve konular arasında bağlantıyı kurarak bütünsel bir bakış açısı kazanmalarının sağlanmasıdır. Bütüncül bakış açısı, öğrencilerin insan haklarına ilişkin sorunları analiz edebilme yeteneği kazanmalarını sağlayacaktır.

Öğretim Metodu

Ortaya konular amaca ulaşmak için takip edeceğimiz yöntem ise okuma, araştırma, sorgulama, anlatma, analiz etme ve tartışma metotlarıdır. Haftalık dersler öncesi, ele alınacak konuyla ilgili okumaların yapılması tavsiye olunur.

İşlenecek Konular

I. Hafta

İnsan Hakları Kavramı

İnsan Hakları Tarihsel Gelişim Süreci

İnsan Haklarının Ulusal ve Uluslararası Boyutu

II. Hafta

İnsan Haklarını Koruma ve Geliştirmeye Yönelik Oluşturulan Kurumsal Yapılar

Ulusal Kurumlar

Uluslararası Kurumlar

III. Hafta

İnsan Haklarının Çeşitleri

Klasik İnsan Hakları- İsteme Hakları Ayırımı

Bireysel Haklar- Kolektif Haklar Ayırımı

Şekli Haklar- Gerçek Haklar Ayırımı

Kişisel- Siyasal- Sosyal-Ekonomik Haklar Ayırımı

Birinci, İkinci, Üçüncü Kuşak Haklar Ayırımı

IV. Hafta

Yaşama Hakkı

Ulusal Hukuk Düzenlemeleri

Uluslar arası Hukuk Normları

Mahkeme İçtihatları

V. Hafta

İşkence ve Kötü Muamele Yasağı

Ulusal Hukuk Düzenlemeleri

Uluslar arası Hukuk Normları

Mahkeme İçtihatları

VI. Hafta

Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı

Ulusal Hukuk Düzenlemeleri

Uluslar arası Hukuk Normları

Mahkeme İçtihatları

VII. Hafta

Adil Yargılanma Hakkı

Ulusal Hukuk Düzenlemeleri

Uluslar arası Hukuk Normları

Mahkeme İçtihatları

VIII. Hafta

Suç ve Cezada Kanunilik İlkesi

Ulusal Hukuk Düzenlemeleri

Uluslar arası Hukuk Normları

Mahkeme İçtihatları

IX. Hafta

Özel Hayatın Gizliliği

Ulusal Hukuk Düzenlemeleri

Uluslar arası Hukuk Normları

Mahkeme İçtihatları

X. Hafta

Örgütlenme Özgürlüğü

Ulusal Hukuk Düzenlemeleri

Uluslar arası Hukuk Normları

Mahkeme İçtihatları

XI. Hafta

İfade Özgürlüğü

Ulusal Hukuk Düzenlemeleri

Uluslar arası Hukuk Normları

Mahkeme İçtihatları

XII. Hafta

Haberleşme Özgürlüğü

Ulusal Hukuk Düzenlemeleri

Uluslar arası Hukuk Normları

Mahkeme İçtihatları

XIII. Hafta

Din ve Vidan Özgürlüğü

Ulusal Hukuk Düzenlemeleri

Uluslararası Hukuk Normları

Mahkeme İçtihatları

XIV.Mülkiyet Hakkı

Ulusal Hukuk Düzenlemeleri

Uluslar arası Hukuk Normları

Mahkeme İçtihatları

XV. Hafta

Avrupa Birliği Sürecinde İnsan Hakları

İlerleme Raporları

Uyum Yasaları

Ölçme-Değerlendirme

Ara sınavlar; Enstitü’nün Tez Yazım Yönergesine uygun olarak hazırlanmış iki ödev değerlendirmesi biçiminde olacaktır.

Yarıyıl Sonu Sınavına girmeye hak kazanan öğrenci, Enstitü tarafından ilan edilen tarihte dönem sonu sınavına alınacaktır. Dönem sonu sınavında başarısız olan öğrenciler için bütünleme sınavı açılmayacaktır. Öğrencinin başarılı sayılabilmesi için dersin başarı notunun, tam notun yüzde 65’inden aşağı olmaması gerekir. Başarı notu, ara sınav notu yarıyıl sonu sınav notunun aritmetik ortalamasıdır.

BAŞARILAR DİLERİM!